Về nguyên tắc, tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung của vợ chồng. Do vậy việc định đoạt tài sản chung cần có sự đồng ý của hai vợ chồng

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014;
• Luật Đất đai năm 2013.

Chúng tôi nhận được câu hỏi của khách hàng như sau: em có mảnh đất được cấp sổ đỏ năm 2010 đứng tên cả hai vợ chồng. Do em đi làm xa, nên chồng em ở nhà bán cho người khác mà không hỏi ý kiến em. Nay chồng em mất, em về thì mới biết được sự việc. Nên em đòi lại đất, nhưng người mua không trả còn nói là em lừa đảo. Vậy em nên làm gì?

1. Vợ hoặc chồng tự ý bán đất là tài sản chung được không?

Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, về nguyên tắc chung, tài sản do vợ, chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung. Nên quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Một khi đã là tài sản chung thì theo quy định tại Điều 29 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.

Do vậy, việc một bên vợ hoặc chồng tự ý bán đất mà không có sự đồng ý của người còn lại là trái quy định pháp luật. Ngoài ra, cho dù trên giấy chứng nhận quyền sử đụng đất chỉ ghi tên một người vợ hoặc chồng thì nếu là tài sản chung thì việc định đoạt tài sản chung vẫn phải có sự đồng thuận của hai vợ chồng.

2. Xử lý đòi lại đất

Như đã nêu, việc vợ hoặc chồng tự ý bán đất mà không được sự đồng ý của người còn lại là trái pháp luật. Do vậy giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất đó chưa đảm bảo cơ sở pháp lý. Người vợ hoặc chồng không đồng ý có thể khởi kiện ra tòa án để tuyên hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà mình không đồng ý vô hiệu để đòi lại tài sản.

Hồ sơ khởi kiện cần chuẩn bị:

• Đơn khởi kiện. Nội dung đơn cần thể hiện rõ: Tài sản chung của hai vợ chồng là gì? Quá trình tạo lập, hình thành tài sản ra sao; Việc người vợ hoặc chồng đã tự ý bán đất mà không có sự đồng ý của mình như thế nào? Bán cho ai, cần nêu rõ thông tin cá nhân của người mua đất? Hiện đất do ai đang quản lý sử dụng? Yêu cầu cụ thể của người khởi kiện muốn tòa án giải quyết là gì?
• Các giấy tờ nhân thân của vợ, chồng
• Các giấy tờ về thửa đất đã bị người vợ hoặc chồng tự ý bán: Sổ hồng, sổ đỏ, hợp đồng mua bán nếu có