Doanh nghiệp vẫn phải phát hành hóa đơn khi xuất khẩu hàng hóa để ghi nhận doanh thu và xác định nghĩa vụ thuế.

Căn cứ pháp lý:

• Nghị định số 123/2020/NĐ-CP;
• Thông tư số 38/2015/TT-BTC, được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 39/2018/TT-BTC;
• Công văn số 2054/TCHQ-GSQL ngày 03/6/2022 của Tổng cục Hải quan.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Công ty em có hoạt động xuất khẩu hàng hóa. Em muốn hỏi bên nước ngoài họ không dùng hóa đơn GTGT để khai thuế giống Việt Nam, thì em dùng mẫu hóa đơn gì để làm thủ tục xuất khẩu ạ?

Căn cứ khoản 1, 2 Điều 8 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP như sau:

Điều 8. Loại hóa đơn

Hóa đơn quy định tại Nghị định này gồm các loại sau:

1. Hóa đơn giá trị gia tăng là hóa đơn dành cho các tổ chức khai thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ sử dụng cho các hoạt động:
   1. Bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trong nội địa;
   2. Hoạt động vận tải quốc tế;
   3. Xuất vào khu phi thuế quan và các trường hợp được coi như xuất khẩu;
   4. Xuất khẩu hàng hóa, cung cấp dịch vụ ra nước ngoài.
2. Hóa đơn bán hàng là hóa đơn dành cho các tổ chức, cá nhân như sau:
   1. Tổ chức, cá nhân khai, tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp sử dụng cho các hoạt động:
      • Bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trong nội địa;
      • Hoạt động vận tải quốc tế;
      • Xuất vào khu phi thuế quan và các trường hợp được coi như xuất khẩu;
      • Xuất khẩu hàng hóa, cung cấp dịch vụ ra nước ngoài.
   2. Tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ vào nội địa và khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ giữa các tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan với nhau, xuất khẩu hàng hóa, cung cấp dịch vụ ra nước ngoài,trên hóa đơn ghi rõ “Dành cho tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan”.

Theo quy định trên, để phục vụ cho việc kê khai doanh thu chịu thuế TNDN của hàng hóa xuất khẩu, doanh nghiệp vẫn sử dụng các loại hóa đơn như trường hợp bán hàng trong nước khi thực hiện hoạt động xuất khẩu hàng hóa. Doanh nghiệp căn cứ vào phương pháp  tính thuế GTGT để sử dụng một trong hai loại hóa đơn dưới đây:

• Nếu áp dụng phương pháp khấu trừ: xuất hóa đơn giá trị gia tăng;
• Nếu áp dụng phương pháp trực tiếp: xuất hóa đơn bán hàng.

Căn cứ điểm c, khoản 3 Điều 13 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP như sau:

Điều 13. Áp dụng hóa đơn điện tử khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ

3. Quy định về áp dụng hóa đơn điện tử, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ, phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý đối với một số trường hợp cụ thể theo yêu cầu quản lý như sau:

c) Cơ sở kinh doanh kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ có hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu (kể cả cơ sở gia công hàng hóa xuất khẩu) khi xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng điện tử.

Khi xuất hàng hóa để vận chuyển đến cửa khẩu hay đến nơi làm thủ tục xuất khẩu, cơ sở sử dụng Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ theo quy định làm chứng từ lưu thông hàng hóa trên thị trường. Sau khi làm xong thủ tục cho hàng hóa xuất khẩu, cơ sở lập hóa đơn giá trị gia tăng cho hàng hóa xuất khẩu.

Ngoài ra, Công văn số 2054/TCHQ-GSQL ngày 03/6/2022 của Tổng cục Hải quan đã có hướng dẫn như sau:

Theo quy định tại Điều 24 Luật Hải quan và quy định tại điểm b khoản 1 Điều 16 Thông tư số 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 5 Điều 1 Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018 của Bộ Tài chính thì hồ sơ hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu bao gồm hóa đơn thương mại hoặc chứng từ có giá trị tương đương trong trường hợp người mua phải thanh toán cho người bán, không quy định phải phát hành thêm hóa đơn GTGT điện tử để làm thủ tục xuất khẩu.

Như vậy, khi thực hiện hoạt động xuất khẩu hàng hóa, doanh nghiệp phát hành các hóa đơn sau đây:

• Khi làm thủ tục hải quan, doanh nghiệp phát hành hóa đơn thương mại để làm thủ tục hải quan theo thông lệ quốc tế; Nếu doanh nghiệp đã xuất hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng thì có thể gửi kèm hóa đơn này để làm thủ tục hải quan;
• Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ: phát hành hóa đơn giá trị gia tăng sau khi làm xong thủ tục hải quan;
• Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp:  phát hành hóa đơn bán hàng tại thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua.