Quyền thừa kế của con ngoài giá thú được pháp luật quy định như thế nào khi người cha mất có để lại di sản là đất đai?

Bài viết được sự tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Quang Trung

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự năm 2015.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Xin chào Luật sư TLT, tôi có con trai với một người đàn ông đã có gia đình. Hiện nay người đàn ông này đã mất, nhưng trước đây thì anh có hứa để lại một thửa đất cho mẹ con tôi, mà giờ tôi có nghe di chúc nói không có phần của con tôi. Vậy giờ con trai tôi là ngoài giá thú thì có được thừa kế tài sản của cha không?

Theo pháp luật hiện hành, quyền thừa kế được xây dựng cơ bản dựa trên các mối quan hệ gia đình. Khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 có quy định như sau:

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
   1. Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
   2. Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
   3. Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Theo quy định trên, khi cha mất thì con ruột có quyền hưởng di sản thừa kế, mà không xét đến việc con trong giá thú hay ngoài giá thú.

Đối với di chúc của người cha không để lại tài sản cho người con ngoài giá thú thì căn cứ Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
   1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
   2. Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Theo quy định trên, con chưa thành niên và con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động là những người được hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc.

Do đó, trong câu hỏi cụ thể nêu trên, nếu người con ngoài giá thú thuộc 2 trường hợp nêu trên thì vẫn có quyền hưởng một phần di sản thừa kế mà người cha để lại, mặc dù di chúc của người cha không nhắc đến người con ngoài giá thú này.