Thực tế tình trạng doanh nghiệp chậm trả lương cho nhân viên diễn ra rất phổ biến, ảnh hưởng đến quyền lợi trực tiếp của người lao động. Pháp luật lao động bảo vệ người lao động trong trường hợp này như thế nào?
Căn cứ pháp lý:
- Bộ luật lao động;
- Nghị định số 05/2015/NĐ-CP;
- Nghị định số 148/2018/NĐ-CP;
- Nghị định số 88/2015/NĐ-CP.
Mức lương, thời hạn trả lương là các nội dung cơ bản phải có trong hợp đồng lao động. Các bên trong quan hệ lao động có nghĩa vụ thực hiện đúng các thỏa thuận đã giao kết. Khi công ty không trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động thì NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ. Điều này cho thấy rằng vi phạm về việc trả lương được xem là một vi phạm nghiêm trọng mà bên bị vi phạm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
1. Nguyên tắc trả lương đầy đủ và đúng thời hạn
Căn cứ Điều 96 Bộ luật lao động về nguyên tắc trả lương:
Người lao động được trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng thời hạn.
Trường hợp đặc biệt không thể trả lương đúng thời hạn thì không được chậm quá 01 tháng và NSDLĐ phải trả thêm cho NLĐ một khoản tiền ít nhất bằng lãi suất huy động tiền gửi do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm trả lương.
Căn cứ Điều 24 Nghị định số 05/2015/NĐ-CP
Trường hợp đặc biệt do thiên tai, hỏa hoạn hoặc lý do bất khả kháng khác mà NSDLĐ đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể trả lương đúng thời hạn theo thỏa thuận trong HĐLĐ thì không được trả chậm quá 01 tháng.
2. Chậm trả lương, phải trả lãi
Căn cứ Điều 24 Nghị định số 05/2015/NĐ-CP , Việc NSDLĐ phải trả thêm cho NLĐ do trả lương chậm được quy định như sau
a. Nếu thời gian trả lương chậm dưới 15 ngày thì doanh nghiệp không phải trả thêm tiền cho NLĐ
b. Nếu thời gian trả lương chậm từ 15 ngày trở lên thì doanh nghiệp phải trả thêm một khoản tiền ít nhất bằng số tiền trả chậm nhân với lãi suất trần huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm trả lương.
Khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam không quy định trần lãi suất thì được tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng của ngân hàng thương mại, nơi doanh nghiệp, cơ quan mở tài khoản giao dịch thông báo tại thời điểm trả lương
Lãi suất trần huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng hiện nay được quy định tại Quyết định số 2173/QĐ-NHNN ngày 28/10/2014 là 5,5%/năm.
Như vậy, pháp luật lao động cho phép công ty trả chậm tiền lương trong trường hợp đặc biệt do thiên tai, hỏa hoạn hoặc lý do bất khả kháng khác mà đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể trả lương đúng thời hạn. Tuy nhiền thời hạn trả chậm cũng không được quá 01 tháng. Đồng thời nếu trả chậm thì phải trả thêm tiền lãi cho NLĐ.
Ngoài ra, với hành vi chậm trả lương, doanh nghiệp có thể bị phạt vi phạm hành chính theo Nghị định số 88/2015/NĐ-CP với mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng tùy theo số lượng NLĐ bị chậm trả lương.
