Cướp là hành vi vi phạm pháp luật nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự dù tội phạm chưa hoàn thành

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Cho em hỏi, một người cướp tài sản trên đường nhưng chưa cướp được tài sản thì đã bị mọi người truy đuổi bắt được. Vậy người này có bị xử lý gì không?

Cướp tài sản là một tội danh được quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017, với mức hình phạt lên đến tù chung thân như sau:

Điều 168. Tội cướp tài sản

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
   • a) Có tổ chức;
   • b) Có tính chất chuyên nghiệp;
   • c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;
   • d) Sử dụng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;
   • đ) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
   • e) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;
   • g) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
   • h) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
   • a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
   • b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
   • c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
   • a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
   • b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 31% trở lên;
   • c) Làm chết người;
   • d) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
6. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Theo quy định trên, nếu một người có hành vi vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc bất kỳ hành vi khác làm cho người khác không thể chống cự được nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản thì đã cấu thành tội cướp tài sản.

Nội dung trên nêu rõ chỉ cần có mục đích chiếm đoạt tài sản, mà không cần xem xét đến việc đã chiếm được tài sản hay chưa. Do đó, tội danh này cũng không đặt ra việc phải xác định giá trị tối thiểu của tài sản bị chiếm đoạt như một số tội danh khác.

Vì vậy:

• Một người có hành vi cướp tài sản, dù chưa chiếm đoạt được tài sản thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Thậm chí, theo quy định tại khoản 5 Điều 168 nêu trên, một người mới chỉ chuẩn bị phương tiên, công cụ với ý định đi cướp tài sản mà chưa thực hiện hành vi dùng vũ lực, hoặc đe dọa dùng vũ lực cũng vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh này.