Người có tài sản trên đất bị thu hồi sẽ được bồi thường, hỗ trợ khi bị Nhà nước thu hồi đất trong một số trường hợp nhất định.
CÔNG TY LUẬT TLT – LIÊN ĐOÀN LUẬT SƯ VIỆT NAM
Căn cứ pháp lý:
- Luật Đất đai năm 2013.
Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:
Tôi muốn hỏi luật sư hiện nay địa phương tôi đang có kế hoạch thu hồi đất để mở rộng đường lộ. Gia đình tôi cũng có đất bị thu hồi, trên đó có nhà tôi đang ở, tôi muốn sửa lại nhà và xây thêm phòng thì có được bồi thường nhà không?
Cá nhân, hộ gia đình khi bị Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường về đất, tài sản trên đất và được hưởng các hỗ trợ khác của Nhà nước nếu đủ điều kiện.
Căn cứ khoản 2, 3 Điều 49 Luật Đất đai năm 2013 như sau:
Điều 49. Thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
2. Trường hợp quy hoạch sử dụng đất đã được công bố mà chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng và được thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Trường hợp đã có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì người sử dụng đất trong khu vực phải chuyển mục đích sử dụng đất và thu hồi đất theo kế hoạch được tiếp tục thực hiện các quyền của người sử dụng đất nhưng không được xây dựng mới nhà ở, công trình, trồng cây lâu năm; nếu người sử dụng đất có nhu cầu cải tạo, sửa chữa nhà ở, công trình hiện có thì phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép theo quy định của pháp luật.
3. Diện tích đất ghi trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được công bố phải thu hồi để thực hiện dự án hoặc phải chuyển mục đích sử dụng đất mà sau 03 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất phải điều chỉnh, hủy bỏ và phải công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ việc thu hồi hoặc chuyển mục đích đối với phần diện tích đất ghi trong kế hoạch sử dụng đất.
Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ thì người sử dụng đất không bị hạn chế về quyền theo quy định tại khoản 2 Điều này.
Theo quy định trên, có 3 trường hợp liên quan đến bồi thường về tài sản trên đất như sau:
-
Đất thuộc khu vực đã quy hoạch nhưng chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm
Căn cứ điểm c khoản 2 Điều 48 Luật Đất đai năm 2013, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện phải được công khai tại trụ sở và Website của UBND cấp huyện và trụ sở UBND cấp xã có liên quan.
Nếu đất nằm trong khu vực quy hoạch, nhưng chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì cá nhân, hộ gia đình vẫn được thực hiện các quyền của người sử dụng đất như: xây dựng, chuyển nhượng, tặng cho.
Do đó, khi Nhà nước chính thức thu hồi đất thì cá nhân, hộ gia đình sẽ được bồi thường về công trình trên đất nếu công trình đó được xây dựng hợp pháp trong thời gian này.
-
Đất thuộc khu vực đã có kế hoạch sử dụng đất hàng năm
Nếu đất nằm trong khu vực quy hoạch và UBND cấp huyện cũng đã có kế hoạch sử dụng đất hàng năm, thì quyền của người sử dụng đất bị hạn chế như sau:
- Không được xây dựng mới nhà ở, công trình, trồng cây lâu năm;
- Chỉ cải tạo, sửa chữa nhà ở, công trình hiện có nếu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.
Do vậy, cá nhân, hộ gia đình sẽ không được bồi thường về công trình trên đất khi bị Nhà nước thu hồi đất nếu công trình đó được xây dựng mới, hoặc được sửa chữa trái phép trong thời gian này.
-
Đất thuộc “dự án treo”
Nếu sau 3 năm kể từ ngày có kế hoạch sử dụng đất hàng năm, đất thuộc dự án vẫn chưa có quyết định thu hồi hoặc chưa được chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án mà cơ quan Nhà nước:
- Không điều chỉnh, hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện;
- Hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố.
Thì cá nhân, hộ gia đình có đất trong quy hoạch không bị hạn chế quyền xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở, công trình, trồng cây lâu năm. Nếu sau này Nhà nước tiếp tục thu hồi đất thì người sử dụng đất được bồi thường công trình trên đất nếu xây dựng, sửa chữa trong thời gian này.
