Cá nhân có quyền lập di chúc để lại các tài sản của mình cho những người thừa kế. Tuy nhiên các tài sản đó phải thuộc quyền sở hữu, sử dụng hợp pháp của người lập di chúc.

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Luật Nhà ở năm 2014.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Tôi đang có một hợp đồng mua căn hộ hình thành trong tương lai mà mới thanh toán được 30%. Nay tôi muốn lập di chúc cho cháu căn hộ này được không?

Tài sản hình thành trong tương lai được ghi nhận tại Bộ luật Dân sự năm 2015 bao gồm:

• Tài sản chưa hình thành;
• Tài sản đã hình thành nhưng chủ thể xác lập quyền sở hữu tài sản sau thời điểm xác lập giao dịch.

Căn cứ Điều 612 Bộ luật Dân sự năm 2015, di sản thừa kế của một cá nhân không phân biệt là tài sản hiện có hay tài sản hình thành trong tương lai bao gồm:

• Tài sản riêng của người chết,
• phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác

Theo các quy định trên, pháp luật ghi nhận tài sản hình thành trong tương lai là một loại tài sản của cá nhân. Vì vậy, cá nhân có quyền để lại tài sản này cho người thừa kế của mình, trong đó kể cả việc để lại thừa kế bằng di chúc.

Trong câu hỏi cụ thể nêu trên, tài sản hình thành trong tương lai là căn hộ, là loại tài sản phải đăng ký quyền sở hữu (phải có giấy chứng nhận quyền sở hữu). Tuy nhiên, do là tài sản hình thành trong tương lai nên người mua có thể chưa được cấp có giấy chứng nhận quyền sở hữu. Nên khi thừa kế nhà ở hình thành trong tương lai thì không cần có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.

Ngoài ra, căn cứ Điều 118 Luật Nhà ở năm 2014, để thừa kế tài sản hình thành trong tương lai phải đảm bảo các điều kiện sau:

Điều kiện đối với tài sản

• Không bị tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện về quyền sở hữu
• Không bị kê biên để thi hành án hoặc để chấp hành quyết định hành chính
• Không thuộc diện đã có quyết định thu hồi đất, có thông báo giải tỏa, phá dỡ nhà ở của cơ quan có thẩm quyền
• Đang trong thời hạn sở hữu nhà ở đối với trường hợp sở hữu nhà ở có thời hạn

Điều kiện đối với người để lại thừa kế

• Là chủ sở hữu nhà ở
• Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự

Điều kiện đối với người nhận thừa kế

• Có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
• Nếu là cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì phải thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam
• Không bắt buộc phải có đăng ký tạm trú hoặc đăng ký thường trú tại nơi có nhà ở được giao dịch