Vợ, chồng có quyền tự thỏa thuận chia tài sản chung khi ly hôn, hoặc yêu cầu tòa án phân chia tài sản chung theo quy định pháp luật.

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Tôi muốn ly hôn chồng, nhưng có chuyện là tôi có đứng ra mua một ít đất bằng giấy tay chưa có sổ đỏ. Tiền tôi mua là của hai vợ chồng tiết kiệm được nhưng chỉ mình tôi đi mua. Vậy khi ly hôn tôi có phải chia đất này không?

Về nguyên tắc, khi ly hôn, hai bên vợ và chồng có quyền tự thỏa thuận với nhau để chia tất cả tài sản chung. Nếu không thỏa thuận được có thể yêu cầu tòa án giải quyết chia tài sản.

1. Có được chia đất chưa có sổ đỏ khi ly hôn?

Căn cứ khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:

Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng

1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Theo quy định trên, về nguyên tắc tài sản được chia khi ly hôn phải là tài sản hợp pháp của vợ và chồng. Do đó, vợ và chồng có nghĩa vụ chứng minh có quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp đối với tài sản.

Nên, nếu đất là tài sản hợp pháp thì vợ, chồng có quyền yêu cầu tòa án phân chia cho dù vợ chồng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

2. Điều kiện để chia đất chưa có sổ đỏ khi ly hôn

Do vợ, chồng chưa được cấp sổ đỏ và vợ chồng phải chứng minh quyền sử dụng đất là hợp pháp. Nên vụ việc phân chia tài sản chung khi ly hôn sẽ phức tạp hơn bình thường do tòa án phải xem xét và nhận định phần đất đó có phải là tài sản chung của vợ chồng hay không? Vợ, chồng mặc dù chưa được cấp sổ đỏ, nhưng có đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ hay không?

Do đó, để yêu cầu tòa án chia tài sản là đất đai chưa có sổ đỏ khi ly hôn, vợ chồng phải cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo các quy định tại Luật Đất đai như:

• Giấy tờ mua bán đất;
• Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất;
• Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp;
• Giấy tờ về đóng tiền sử dụng đất;
• Các giấy tờ khác liên quan đến quyền sử dụng đất nếu có.