Vợ, chồng bình đẳng với nhau trong việc sử dụng cũng như định đoạt tài sản chung, đồng thời có thể thỏa thuận phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

5 năm trước, vợ chồng tôi có chia tài sản chung, có làm giấy tờ công chứng. Nay chúng tôi cùng kinh doanh thêm được nhiều dự án, nên chúng tôi muốn bỏ thỏa thuận đó đi có được không?

Trên cơ sở pháp luật dân sự, vợ, chồng có quyền thỏa thuận phân chia tài sản chung ngay trong thời kỳ hôn nhân, đồng thời cũng có quyền thỏa thuận để chấm dứt hiệu lực của thỏa thuận phân chia đó nếu có nhu cầu.

Ngoài ra, thỏa thuận chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân cũng có thể bị chấm dứt hiệu lực pháp lý nếu bị tòa án tuyên bố vô hiệu.

1. Thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung

Căn cứ Điều 41 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, về việc thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung như sau:

Điều 41. Chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân

1. Sau khi chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung. Hình thức của thỏa thuận được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 38 của Luật này.
2. Kể từ ngày thỏa thuận của vợ chồng quy định tại khoản 1 Điều này có hiệu lực thì việc xác định tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng được thực hiện theo quy định tại Điều 33 và Điều 43 của Luật này. Phần tài sản mà vợ, chồng đã được chia vẫn thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
3. Quyền, nghĩa vụ về tài sản phát sinh trước thời điểm chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
4. Trong trường hợp việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án thì thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung phải được Tòa án công nhận.

Theo quy định trên, vợ chồng hoàn toàn có quyền lập thêm thỏa thuận để chấm dứt hiệu lực của thỏa thuận phân chia tài sản chung đã có trước đó.

Tuy nhiên cần lưu ý:

Căn cứ khoản 2 Điều 38 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau:

Điều 38. Chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân

2. Thỏa thuận về việc chia tài sản chung phải lập thành văn bản. Văn bản này được công chứng theo yêu cầu của vợ chồng hoặc theo quy định của pháp luật.

Theo quy định trên, do thỏa thuận chia tài sản chung được lập bằng văn bản, nên:

• Việc chấm dứt chia tài sản chung cũng phải được lập bằng văn bản;
• Nếu văn bản chia tài sản chung được công chứng thì văn bản chấm dứt việc chia tài sản chung cũng phải được công chứng.

2. Thỏa thuận chia tài sản chung bị vô hiệu

Thỏa thuận chia tài sản chung của vợ, chồng cũng có thể bị chấm dứt hiệu lực nếu bị tòa án tuyên bố vô hiệu theo quy định tại Điều 42 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 nếu việc phân chia đó bị xác định rằng:

1. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của gia đình; quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình;
2. Nhằm trốn tránh thực hiện các nghĩa vụ sau đây:
   • a) Nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng;
   • b) Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại;
   • c) Nghĩa vụ thanh toán khi bị Tòa án tuyên bố phá sản;
   • d) Nghĩa vụ trả nợ cho cá nhân, tổ chức;                 
   • đ) Nghĩa vụ nộp thuế hoặc nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước;
   • e) Nghĩa vụ khác về tài sản theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.