Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc. Tuy nhiên cần lưu ý đăng ký người phụ thuộc đúng quy định.

Bài viết được sự tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Quang Trung

Căn cứ pháp lý:

• Thông tư số 111/2013/TT-BTC;
• Công văn số 5054/TCT-DNNCNngày 10/11/2023 của Tổng Cục thuế.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Thưa luật sư, trước đây tôi có đăng ký người phụ thuộc là mẹ ruột và 2 con của tôi ở công ty cũ. Cuối năm 2023 tôi có sang công ty mới, tôi nghĩ không cần khai lại thông tin người phụ thuộc. Nhưng vừa rồi nhân sự báo là tôi phải nộp thuế TNCN quý 4/2023 vì không có người phụ thuộc. Tôi muốn hỏi trường hợp của tôi có thể đăng ký lại người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh thuế TNCN cho quý 4/2023 không?

Về nguyên tắc, trước khi chi trả thu nhập cho người lao động thì doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế TNCN. Nên người lao động sang công ty mới phải thông báo ngay thông tin người phụ thuộc của mình để công ty mới thực hiện giảm trừ gia cảnh.

Trường hợp trong câu hỏi cụ thể nêu trên, do người lao động chủ quan không khai người phụ thuộc tại công ty mới, nên công ty mới không có thông tin để giảm trừ gia cảnh người phụ thuộc.

Căn cứ điểm c, i khoản 1 Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC như sau:

Điều 9. Các khoản giảm trừ

Các khoản giảm trừ theo hướng dẫn tại Điều này là các khoản được trừ vào thu nhập chịu thuế của cá nhân trước khi xác định thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công, từ kinh doanh. Cụ thể như sau:

1. Giảm trừ gia cảnh

c) Nguyên tắc tính giảm trừ gia cảnh

c.2) Giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc

c.2.1) Người nộp thuế được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc nếu người nộp thuế đã đăng ký thuế và được cấp mã số thuế.

c.2.2) Khi người nộp thuế đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc sẽ được cơ quan thuế cấp mã số thuế cho người phụ thuộc và được tạm tính giảm trừ gia cảnh trong năm kể từ khi đăng ký. Đối với người phụ thuộc đã được đăng ký giảm trừ gia cảnh trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục được giảm trừ gia cảnh cho đến khi được cấp mã số thuế.

c.2.3) Trường hợp người nộp thuế chưa tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc trong năm tính thuế thì được tính giảm trừ cho người phụ thuộc kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng khi người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế và có đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc. Riêng đối với người phụ thuộc khác theo hướng dẫn tại tiết d.4, điểm d, khoản 1, Điều này thời hạn đăng ký giảm trừ gia cảnh chậm nhất là ngày 31 tháng 12 của năm tính thuế, quá thời hạn nêu trên thì không được tính giảm trừ gia cảnh cho năm tính thuế đó.

…

i) Người nộp thuế chỉ phải đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh cho mỗi một người phụ thuộc một lần trong suốt thời gian được tính giảm trừ gia cảnh. Trường hợp người nộp thuế thay đổi nơi làm việc, nơi kinh doanh thì thực hiện đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc như trường hợp đăng ký người phụ thuộc lần đầu theo hướng dẫn tại tiết h.2.1.1.1, điểm h, khoản 1, Điều này.

Theo quy định trên:

• Khi người lao động thay đổi nơi làm việc thì phải đăng ký lại người phụ thuộc tương tự như đăng ký lần đầu;
• Trong thời gian người lao động chưa đăng ký lại người phụ thuộc thì chưa được công ty tính giảm trừ gia cảnh;
• Mặc dù trong năm chưa được giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc, nhưng khi quyết toán thuế người lao động vẫn có thể được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng và có đăng ký người phụ thuộc.