Chế độ trợ cấp thất nghiệp được dành cho những người đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp và đang không có việc làm. Việc cố tình nhận trợ cấp khi đang có việc làm là trái quy định pháp luật

Căn cứ pháp lý:

• Luật Việc làm năm 2013;
• Nghị định số Nghị định 12/2022/NĐ-CP.

Hỏi: tôi được hưởng trợ cấp thất nghiệp là 6 tháng và đã nhận được 1 tháng thì tôi tìm được việc làm tại công ty mới. Tôi có được hưởng hết 6 tháng trợ cấp hay không? Nếu không được hưởng thì tôi có được bảo lưu trợ cấp để nhận sau không?

1. Có được tiếp tục nhận trợ cấp thất nghiệp khi đã có việc làm?

Trợ cấp thất nghiệp là chính sách an sinh xã hội dành cho những người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp, đang không có việc làm và đáp ứng một số điều kiện nhất định. Do vậy, khi các điều kiện này không còn được thỏa mãn thì người lao động sẽ chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Căn cứ khoản 3 Điều 53 Luật Việc làm năm 2013 một số trường hợp chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp được quy định như sau:

Điều 53. Tạm dừng, tiếp tục, chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp

3. Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp trong các trường hợp sau đây:

a) Hết thời hạn hưởng trợ cấp thất nghiệp;

b) Tìm được việc làm;

c) Thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an;

d) Hưởng lương hưu hằng tháng;

đ) Sau 02 lần từ chối nhận việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm nơi đang hưởng trợ cấp thất nghiệp giới thiệu mà không có lý do chính đáng;

e) Không thực hiện thông báo tìm kiếm việc làm hằng tháng theo quy định tại Điều 52 của Luật này trong 03 tháng liên tục;

g) Ra nước ngoài để định cư, đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng;

h) Đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên;

i) Bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm pháp luật bảo hiểm thất nghiệp;

k) Chết;

l) Chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;

m) Bị tòa án tuyên bố mất tích;

n) Bị tạm giam; chấp hành hình phạt tù.

Do vậy, với tình huống thực tế trong câu hỏi, người lao động được hưởng trợ cấp 6 tháng, nhưng sau khi đã hưởng được 1 tháng thì có việc làm, nên kể từ tháng thứ 2 trở đi, người lao động sẽ chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.

2. Xử phạt hành chính nếu vẫn nhận trợ cấp khi đã có việc làm?

Cá nhân có hành vi không thông báo chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp, mà vẫn tiếp tục hưởng trợ cấp trong khi đã tìm được việc làm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 40 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP như sau:

1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người lao động có một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Kê khai không đúng sự thật hoặc sửa chữa, tẩy xóa làm sai sự thật những nội dung có liên quan đến việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;

b) Không thông báo với Trung tâm dịch vụ việc làm theo quy định khi người lao động có việc làm trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp;

c) Người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp không thông báo theo quy định với Trung tâm dịch vụ việc làm khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: có việc làm; thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an; hưởng lương hưu hằng tháng; đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên.

Ngoài mức phạt tiền như trên, người có hành vi vi phạm phải khắc phục hậu quả là nộp lại cho cơ quan bảo hiểm xã hội số tiền trợ cấp thất nghiệp đã nhận do thực hiện hành vi vi phạm.

3. Có được bảo lưu trợ cấp để nhận sau không?

Người lao động chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo. Cụ thể:

Căn cứ khoản 4 Điều 53 Luật Việc làm năm 2013 về việc bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp như sau:

4. Người lao động bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp thuộc các trường hợp quy định tại các điểm b, c, h, l, m và n khoản 3 Điều này được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp làm căn cứ để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo khi đủ điều kiện quy định tại Điều 49 của Luật này.

Thời gian bảo lưu được tính bằng tổng thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp trừ đi thời gian đóng đã hưởng trợ cấp thất nghiệp, theo nguyên tắc mỗi tháng đã hưởng trợ cấp thất nghiệp tương ứng 12 tháng đã đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Như vậy, với tình huống trong câu hỏi, sau khi hưởng 1 tháng trợ cấp thất nghiệp thì người lao động còn lại 5 tháng trợ cấp đương đương với 5 năm đóng bảo hiểm thất nghiệp. Thời gian 5 năm đóng bảo hiểm thất nghiệp này sẽ được bảo lưu để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo.