Người lao động thử việc không thuộc diện khấu trừ thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến nhưng vẫn phải nộp thuế TNCN khi đạt ngưỡng thu nhập đóng thuế.

Bài viết được sự tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Quang Trung

Căn cứ pháp lý:

• Thông tư số 111/2013/TT-BTC;
• Công văn số 3421/CT-HTr ngày 20/01/2016 của Cục thuế TP Hà Nội;
• Công văn số 5189/CT-TTHT ngày 2/6/2017 của Cục Thuế TP.HCM;
• Công văn số 54155/CT-TTHT ngày 02/8/2018 của cục thuế TP Hà Nội.

Chúng tôi nhận được câu hỏi như sau:

Thưa Luật sư TLT, công ty tôi có tuyển nhiều người lao động nhưng họ thử việc không đạt nên không ký hợp đồng lao động chính thức. Vậy trong thời gian thử việc thì công ty có phải trừ thuế TNCN của họ không và trừ bao nhiêu ạ?

Biểu thuế suất thuế TNCN lũy tiến từng phần được áp dụng cho người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Đồng thời cũng được áp dụng cho cả thời gian thử việc nếu người lao động vượt qua giai đoạn thử việc và được ký hợp đồng lao động chính thức.

Tuy nhiên nếu người lao động không vượt qua thử việc thì thuế TNCN đối với tiền lương thử việc mà người lao động phải nộp sẽ áp dụng theo thuế suất toàn phần.

Căn cứ điểm b1, điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT- BTC như sau:

Điều 25. Khấu trừ thuế và chứng từ khấu trừ thuế

1. Khấu trừ thuế

Khấu trừ thuế là việc tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện tính trừ số thuế phải nộp vào thu nhập của người nộp thuế trước khi trả thu nhập, cụ thể như sau:

…

b) Thu nhập từ tiền lương, tiền công

b.1) Đối với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ ba (03) tháng trở lên thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế theo Biểu thuế lũy tiến từng phần, kể cả trường hợp cá nhân ký hợp đồng từ ba (03) tháng trở lên tại nhiều nơi.

…

i) Khấu trừ thuế đối với một số trường hợp khác

Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.

Trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết (theo mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế) gửi tổ chức trả thu nhập để tổ chức trả thu nhập làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.

Căn cứ vào cam kết của người nhận thu nhập, tổ chức trả thu nhập không khấu trừ thuế. Kết thúc năm tính thuế, tổ chức trả thu nhập vẫn phải tổng hợp danh sách và thu nhập của những cá nhân chưa đến mức khấu trừ thuế (vào mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế) và nộp cho cơ quan thuế. Cá nhân làm cam kết phải chịu trách nhiệm về bản cam kết của mình, trường hợp phát hiện có sự gian lận sẽ bị xử lý theo quy định của Luật quản lý thuế.

Cá nhân làm cam kết theo hướng dẫn tại điểm này phải đăng ký thuế và có mã số thuế tại thời điểm cam kết.

Theo quy định trên, trong thời gian thử việc, người lao động sẽ chịu mức thuế suất thu nhập cá nhân là 10% trên thu nhập được nhận. Tuy nhiên người lao động sẽ không phải nộp thuế TNCN nếu thu nhập chưa đạt đến ngưỡng chịu thuế, đồng thời họ phải có cam kết về mức thu nhập của mình.

Ngoài ra, Công văn số 3421/CT-HTr ngày 20/01/2016 của Cục thuế TP Hà Nội có hướng dẫn như sau:

• Đối với cá nhân ký hợp đồng lao động thử việc, hợp đồng khoán dịch vụ dưới ba (03) tháng có tổng mức thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì công ty thực hiện khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.
• Trường hợp, cá nhân ký hợp đồng lao động thử việc, hợp đồng khoán dịch vụ dưới ba (03) tháng chỉ có duy nhất 1 nguồn thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế không vượt quá 108.000.000 đồng thì cá nhân lao động đó làm bản cam kết 02/CK-TNCN (Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015) để làm căn cứ tạm thời không khấu trừ thuế TNCN. Cá nhân lao động phải đăng ký thuế và có mã số thuế tại thời điểm cam kết.
• Đối với cá nhân lao động đã làm bản cam kết 02/CK-TNCN nhưng tổng mức thu nhập thực tế trong năm trên 108.000.000 đồng thì cá nhân đó phải chịu trách nhiệm theo quy định của Luật quản lý thuế.

Công văn số 5189/CT-TTHT ngày 2/6/2017 của Cục Thuế TP.HCM có hướng dẫn như sau:

• Trường hợp Công ty theo trình bày chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động có hợp đồng lao động trên 3 tháng vào ngày 31/03/2017, Công ty chi trả tiền lương tháng 03/2017 của người lao động vào ngày 10/04/2017 thì thực hiện khấu trừ thuế TNCN theo biểu thuế luỹ tiến từng phần.
• Trường hợp người lao động ký hợp đồng thử việc với Công ty dưới 3 tháng (từ ngày 06/02/2017 đến 05/04/2017) và vào ngày 06/04/2017 Công ty ký hợp đồng lao động chính thức 1 năm với người lao động. Khi chi trả tiền lương tháng 03/2017 vào ngày 10/04/2017 (đã ký hợp đồng chính thức), Công ty tính khấu trừ thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần.

Công văn số 54155/CT-TTHT ngày 02/8/2018 của cục thuế TP Hà Nội có hướng dẫn như sau:

• Trường hợp sau khi kết thúc Hợp đồng thử việc trên, Công ty ký Hợp đồng lao động từ ba (03) tháng trở lên với người lao động thì Công ty có trách nhiệm khấu trừ thuế TNCN theo Biểu thuế lũy tiến từng phần trước khi chi trả cho người lao động tính cả thời gian thử việc.
• Trường hợp sau khi kết thúc Hợp đồng thử việc, Công ty không ký Hợp đồng lao động với người lao động thì Công ty phải khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% đối với khoản thu nhập của người lao động trong thời gian thử việc từ 02 triệu trở lên trước khi chi trả.
• Trường hợp trong năm quyết toán thuế người lao động chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10% nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của người lao động sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì người lao động làm cam kết theo mẫu số 02/CK-TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính gửi Công ty. Căn cứ vào cam kết của người lao động, Công ty tạm thời chưa khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% khi chi trả thu nhập cho người lao động. Người lao động phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung cam kết của mình và phải có mã số thuế tại thời điểm cam kết, trường hợp phát hiện có sự gian lận sẽ bị xử lý theo quy định của Luật quản lý thuế.