Cá nhân, tổ chức bịa đặt thông tin, vu khống tổ chức khác trên mạng xã hội có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự

Căn cứ pháp lý:

• Nghị định số 15/2020/NĐ-CP;
• Nghị định số 14/2022/NĐ-CP;
• Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Chúng tôi nhận được câu hỏi của khách hàng như sau: Do không hài lòng với cách giải quyết của công ty bán hàng, nên em có đăng bài một bài trên facebook phản ánh sự việc, có một số câu xúc phạm. Công ty họ nói sẽ kiện ra công an. Hiện nay em đã xóa bài đăng thì em có bị làm gì không?

Việc đưa thông tin chưa được kiểm chứng lên mạng xã hội và có lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức khác là hành vi vi phạm pháp luật. Mặc dù hiện tại người đăng đã xóa bài nhưng thực tế hành vi đã được thực hiện. Do vậy, người đăng bài có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

1. Vu khống xúc phạm trên mạng xã hội bị phạt bao nhiêu tiền?

Căn cứ Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản Nghị định số 14/2022/NĐ-CP quy định xử lý  hành vi vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội như sau:

Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

b) Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

c) Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

d) Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

đ) Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

e) Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

g) Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

h) Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.

Theo quy định trên, người bịa đặt thông tin, vu khống nhằm xúc phạm uy tín của một tổ chức trên mạng xã hội sẽ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính như sau:

• Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
• Bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

Lưu ý: mức phạt tiền nêu trên áp dụng đối với tổ chức vi phạm, trường hợp cá nhân vi phạm thì mức phạt tiền sẽ bằng 1/2 mức phạt đối với tổ chức.

2. Vu khống xúc phạm bị phạt bao nhiêu năm tù?

Người có hành vi bịa đặt thông tin, vu khống, xúc phạm cá nhân, tổ chức khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo quy định tại Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 như sau:

Điều 331. Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân

1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Theo quy định trên, có 2 khung hình phạt tùy theo mức độ hậu quả của hành vi vu khống, xúc phạm người khác như sau:

• Khung 1. phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
• Khung 2. phạt tù từ 02 năm đến 07 năm nếu gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội