Quyền trực tiếp nuôi con khi ly hôn được giải quyết trên cơ sở bảo đảm quyền lợi về mọi mặt của con. Việc cấp dưỡng được thực hiện theo thỏa thuận hoặc theo quy định pháp luật

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Chúng tôi nhận được câu hỏi của khách hàng như sau: Em và chồng có 2 con. Nhiều năm nay vợ chồng nhiều mâu thuẫn tình cảm. Em muốn chia tay hẳn để yên ổn làm ăn. Em muốn được nuôi 2 con thì làm thế nào? và chồng phải cấp dưỡng cho em bao nhiêu?

1. Ai sẽ được trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn?

Nguyên tắc khi giải quyết quyền nuôi con trong vụ án ly hôn là phải đảm bảo quyền lợi về mọi mặt của con. Đó là quyền được yêu thương, nuôi dưỡng, chăm sóc y tế, giáo dục, nơi ở, … 

Cụ thể căn cứ Điều 81 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 như sau:

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Theo quy định trên, có một số lưu ý khi muốn được quyền nuôi con khi ly hôn như sau:

• Vợ, chồng có quyền thỏa thuận về việc nuôi con;
• Con dưới 36 tháng tuổi thì người mẹ được ưu tiên trực tiếp nuôi dưỡng;
• Nếu con đủ 7 tuổi trở lên thì tòa án sẽ lấy ý kiến nguyện vọng của con;
• Tòa án quyết định giao con cho cha hay mẹ nuôi dưỡng sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con chứ không phải quyền lợi của cha,mẹ.

2. Nghĩa vụ cấp dưỡng được giải quyết như thế nào?

Căn cứ Điều 82 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014, cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau ly hôn có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Căn cứ khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014:

Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật hôn nhân gia đình.

Mức cấp dưỡng được quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 như sau:

Điều 116. Mức cấp dưỡng

1. Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

2. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.

Theo quy định trên, cha, mẹ có thể thỏa thuận về mức cấp dưỡng, nếu không thỏa thuận được thì có quyền yêu cầu tòa án giải quyết.

Cần lưu ý:

• Mức cấp dưỡng được căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người phải cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của con;
• Mức cấp dưỡng có thể thay đổi nếu có lý do chính đáng.