Công ty cổ phần có thể lựa chọn mô hình hoạt động có hoặc không có thành viên độc lập tham gia hội đồng quản trị tùy vào yêu cầu quản trị doanh nghiệp

Căn cứ pháp lý:

• Luật Doanh nghiệp năm 2020.

1. Hai mô hình quản trị công ty cổ phần

Điều 137 Luật Doanh nghiệp năm 2020 cho phép công ty cổ phần lựa chọn một trong hai mô hình quản trị doanh nghiệp cụ thể như sau:

1. Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp công ty cổ phần có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì không bắt buộc phải có Ban kiểm soát;
2. Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập và có Ủy ban kiểm toán trực thuộc Hội đồng quản trị. Cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban kiểm toán quy định tại Điều lệ công ty hoặc quy chế hoạt động của Ủy ban kiểm toán do Hội đồng quản trị ban hành.

Theo nội dung trên, công ty cổ phần có thể có hoặc không có thành viên độc lập trong hội đồng quản trị. Mô hình (a) không bắt buộc có thành viên độc lập. Trong khi đó, mô hình (b) bắt buộc có thành viên độc lập.

2. Số lượng thành viên độc lập tham gia hội đồng quản trị

Theo quy định tại Điều 137 Luật Doanh nghiệp năm 2020, số lượng thành viên độc lập trong hội đồng quản trị không bị hạn chế tối đa. Do vậy:

• Nếu áp dụng mô hình Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc: pháp luật doanh nghiệp không có quy định cấm hoặc hạn chế công ty cổ phần hoạt động theo mô hình này không được phép có thành viên độc lập. Do vậy trường hợp này, công ty vẫn có quyền có thêm các quy định nội bộ để có thành viên độc lập trong hội đồng quản trị;
• Nếu áp dụng mô hình Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, công ty cổ phần phải có ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị là thành viên độc lập.

3. Số nhiệm kỳ tối đa của thành viên độc lập

Căn cứ Điều 154 Luật Doanh nghiệp năm 2020 quy định về nhiệm kỳ và số lượng thành viên hội đồng quản trị như sau:

Điều 154. Nhiệm kỳ và số lượng thành viên Hội đồng quản trị

1. Hội đồng quản trị có từ 03 đến 11 thành viên. Điều lệ công ty quy định cụ thể số lượng thành viên Hội đồng quản trị.

2. Nhiệm kỳ của thành viên Hội đồng quản trị không quá 05 năm và có thể được bầu lại với số nhiệm kỳ không hạn chế. Một cá nhân chỉ được bầu làm thành viên độc lập Hội đồng quản trị của một công ty không quá 02 nhiệm kỳ liên tục.

3. Trường hợp tất cả thành viên Hội đồng quản trị cùng kết thúc nhiệm kỳ thì các thành viên đó tiếp tục là thành viên Hội đồng quản trị cho đến khi có thành viên mới được bầu thay thế và tiếp quản công việc, trừ trường hợp Điều lệ công ty có quy định khác.

4. Điều lệ công ty quy định cụ thể số lượng, quyền, nghĩa vụ, cách thức tổ chức và phối hợp hoạt động của các thành viên độc lập Hội đồng quản trị.

Theo khoản 2 Điều 154 nêu trên, một cá nhân có thể được bầu tham gia hội đồng quản trị công ty cổ phần với số nhiệm kỳ không hạn chế. Tuy nhiên, nếu cá nhân đó là thành viên độc lập thì không được tham gia hội đồng quản trị quá 2 nhiệm kỳ liên tục, nhưng sau đó vẫn có thể quay trở lại tiếp tục làm thành viên độc lập ở nhiệm kỳ khác.